Turizm bölgesinin elektrik altyapısı teknoloji ve inovasyon odaklı yatırımlarla dönüşüyor

DENİZLİ (AA) – Türkiye'nin önemli turizm merkezlerinin bulunduğu Ege Bölgesi'nde faaliyet gösteren Adm ve Gdz Elektrik, hizmetlerinin odağına insanı koyarken teknoloji ve inovasyon odaklı yatırımlarıyla da öne çıkıyor.

Aydem Enerji Dağıtım Grubu çatısı altında yer alan Adm Elektrik, Aydın, Denizli ve Muğla'da, Gdz Elektrik ise İzmir ve Manisa'da dağıtım altyapısında faaliyet gösteriyor. İki firma 5 il ve 96 ilçede yaklaşık 6,2 milyon abone ve toplam 9,4 milyon nüfusa güvenli, kesintisiz ve çevreci enerji hizmeti sunmak amacıyla yürüttüğü yatırım ve projelerle dikkati çekiyor.

Yıl sonuna kadar Adm Elektrik, toplam 5,9 milyar lira, Gdz Elektrik ise 8,1 milyar lira yatırım planlıyor.

– Kayıp kaçakla mücadelede başarı

Adm ve Gdz Elektrik, yaz aylarında nüfus artışının enerji talebi üzerindeki etkisi düşünülerek altyapı yatırımlarını mevsimsel yoğunluklara göre planlayarak kesintisiz enerji arzı sağlıyor.

Yeni trafo merkezleri, akıllı sayaç sistemleri ve mobil ekiplerle tüketim dalgalanmaları anlık izlenebiliyor. Ayrıca, gelişmiş teknik analiz ve saha izleme sistemleri sayesinde kayıp-kaçak oranlarında da önemli başarılar elde ediliyor. Yılın ilk dört ayında oranlar Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) hedeflerinin oldukça altında gerçekleşti.

Adm ve Gdz Elektrik, dijitalleşme vizyonu doğrultusunda müşteri deneyimini uçtan uca yeniden tasarlıyor. Yapay zeka destekli WhatsApp tabanlı iletişim kanalı, ses analiz sistemleri, segment bazlı müşteri profilleme altyapısı ve yeni bağlantı işlemlerinin dijitalleştirilmesi gibi birçok yenilikçi uygulama devreye alınırken bu dönüşümle 7 gün 24 saat kesintisiz dijital hizmet sunuluyor.

Böylece, çağrı merkezine erişim süresi ortalama 23 saniyeye kadar düşerken müşteri memnuniyeti oranı da yüzde 95'in üzerine çıktı.

– Türkiye'de ilk uydu destekli sayaç okuma sistemi uygulamaya alındı

EPDK, TÜBİTAK ve uluslararası destekli AR-GE projesiyle sektörün dönüşümüne yön veren uygulamalara imza atan firmaların çalışmaları arasında Grid-forming STATCOM, OG Manevra Asistanı, kritik durum senaryolarına yönelik yedekli mikro şebeke çözümü ve IoT tabanlı bitki örtüsü takibi gibi yenilikçi çözümler öne çıkıyor.

Bu projeler, yalnızca teknolojik atılımlar değil, aynı zamanda enerji eşitliğini sağlayarak her koşulda erişilebilir enerji vizyonunu güçlendiren örnek uygulamalar arasında yer alıyor.

Türkiye'de bir ilk olan ve GSM kapsamının yetersiz olduğu kırsal bölgelerde sayaç verilerinin izlenebilmesini sağlayan uydu destekli sayaç okuma sistemi, Muğla'nın Milas ilçesinde yaklaşık 100 noktada pilot uygulama olarak devreye alındı. Uydu tabanlı sayaç okuma sistemi ile hem teknik verimlilik hem de çevresel sürdürülebilirlik desteklenirken kırsal alanda dijitalleşmenin önünü açan bu çözüm, Türkiye'nin enerji altyapısında yeni bir çağın kapılarını aralıyor.

Saha ulaşımı gerekliliğini büyük ölçüde ortadan kaldıran bu teknoloji, veri okuma operasyonlarında insan kaynaklı riski azaltıyor ve karbon salımını düşüren yapısıyla çevresel sürdürülebilirliğe katkı sunuyor.

Kayıp kaçak tespit süreçlerini kolaylaştırma potansiyeli de taşıyan bu sistemin yaygınlaştırma çalışmaları devam ediyor.

– Uydudan sayaç okuma 2 bin noktaya yaygınlaştırılacak

Adm ve Gdz Dağıtım Grubu Planlama ve Teknoloji Direktörü Meriç Ger, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) tarafından organize edilen saha gezisi kapsamında Denizli'de gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Ger, uydu desteğiyle sayaç okuma sisteminin Türkiye'de ilk kez uygulandığını belirterek, "Pilot uygulama Milas'ta aktif olarak yürütülmekte olup, sistemin 2 bin noktaya kadar yaygınlaştırılması hedeflenmektedir." dedi.

TEDAŞ'ın ilgili şartnameyi oluşturmaya başladığını ifade eden Ger, sistemin ilgili paydaşlar ve tüm sektörün kullanımına sunulması için çalışıldığını ekledi.

Ger, sayaçlardan alınan verilerle tüketim trendlerinin anlık olarak analiz edilebildiğini, müdahale ve planlama süreçlerinin daha etkin hale getirildiğini ve bu şekilde sayaç okuma maliyetlerinin de düştüğünü söyledi.

Enerji sektöründe toplumsal cinsiyet eşitliğine dikkati çeken kadın sayaç okuyucular uygulamasına da değinen Ger, "Bu projeyle elektrik dağıtım hizmetinin yalnızca erkekler tarafından değil, kadınlar tarafından da sahada aktif bir şekilde gerçekleştirilebileceğini göstermek istiyoruz. Şu an 2 ilçemizde 6 kadın sayaç okuyucumuz aktif olarak görev yapıyor ve bu sayıyı önümüzdeki dönemde artırmayı hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.

Ger, bölgenin doğayla iç içe yapısını gözeterek "Doğa için Enerji" yaklaşımıyla çevresel hassasiyetlerini sürdürdüklerini dile getirerek, şöyle konuştu:

"Özellikle ormanlık alanlarda, başta Aydın, Denizli, Muğla, İzmir ve Manisa olmak üzere, yangın riski taşıyan bölgelerde izleme ve erken uyarı sistemleri devreye alındı. Güvenli hatlar oluşturularak ormanların korunması ve doğayla uyumlu bir enerji dağıtım altyapısı hedeflendi. Bu doğrultuda, akıllı sistemlerle desteklenen çevresel koruma projeleriyle hem yaşam alanlarını hem de enerji altyapısını sürdürülebilir kılmaya devam ediyoruz.

Bu kapsamda, son dört yıldır Orman Genel Müdürlüğü ve Orman Bölge Müdürlükleri ile iş birliği içinde yürüttüğümüz çalışmalarla, ormanlık alanlardan geçen toplam 20 bin ila 22 bin kilometrelik enerji iletim hattının kontrolünü gerçekleştirdik. Bu denetimlerle, orman yangınlarının önlenmesi, doğal yaşamın korunması ve enerji arz güvenliğinin sürdürülebilir şekilde sağlanması hedefleniyor."

Özellikle yaz dönemlerinde yaşanan ani yük artışlarını dengelemek ve kullanıcıların plansız ya da uzun süreli kesintilere maruz kalmaması için mobil ekipmanların önemli bir çözüm aracı olarak devreye girdiğini anlatan Ger, "Bu kapsamda, mobil jeneratörler, mobil trafo merkezleri ve mobil depolama sistemleri ile enerji arzının sürekliliğini sağlamaya yönelik hızlı ve esnek müdahale imkanı oluşturuyoruz." dedi.

Adm-Gdz Dağıtım Grubu Bilgi Teknolojileri Direktörü Osman Marangoz da söz konusu sistemin aynı zamanda afet anlarında veya GSM altyapısının zarar gördüğü durumlarda kritik veri iletişimini sağlayabileceğine dikkati çekti.

Marangoz, "Bu sistemin esas amacı bugünkü ihtiyacı karşılamaktan çok geleceği tasarlamak. GSM altyapısına alternatif iletişim çözümleri üretmek, maliyet etkinliklerini kıyaslamak, şebeke dijitalleşmesini her koşulda sürdürülebilir kılmak ve dağıtım şirketini klasik altyapı sağlayıcısından teknoloji üreten bir yapıya evirmek." diye konuştu.

– Elektrik dağıtımı veri ve yapay zekayla ilerliyor

Elder Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan, sektörün teknolojik gelişmelere açık olduğunu vurgulayarak, "Uydu üzerinden sayaç okuma gibi bir uygulama, ilk başta 'Bu kadarına gerek var mı?' dedirtebilir ancak yaşadığımız çağ, iletişimin ve erişimin her şey demek olduğu bir çağ ve iletişimin olmadığı yerde hizmetin sürdürülebilirliği ciddi şekilde sekteye uğrar." dedi.

Erdoğan, modern elektrik dağıtımının sadece teknik verilerle değil, yaşamın ritmini izleyen bütünsel bir yaklaşımla yürütülmesi gerektiğine işaret ederek, şunları kaydetti:

"Özellikle yazlık bölgelerde veya ani nüfus hareketlerinin yaşandığı alanlarda trafik görüntüleri, enerji talep tahminlerinde önemli bir dış veri kaynağı olabilir. Elektrik dağıtım sektörü artık sadece elektrik mühendisliğiyle değil, veri bilimi, yapay zeka, şehir planlama ve sosyolojiyle de iç içe ilerliyor. Bir trafik görüntüsü, enerji yönetimi için değerli bir içgörü haline gelebiliyor. Belki SCADA'ya EDS veya trafik izleme sistemleri entegre edemeyiz ama veriyi entegre edebiliriz. O da sistemin daha akıllı ve proaktif çalışmasını sağlar. Elektrik dağıtımında işler artık sadece reaktif değil, proaktif, hatta öngörüye dayalı şekilde yönetiliyor. Bu da tam anlamıyla dijital bir sistem sinir ağı oluşturmak demek."