İyi bir CEO’nun sahip olması gereken 10 beceri…

– Türkçe’de CEO için “İcra Kurulu Başkanı” (İKB) sıfatı kullanılıyor. CEO şirketin vizyonu, misyonu ve kuruluş amacına uygun olarak Yönetim Kurulunca belirlenen hedeflere şirketi ulaştırmak için çalışmalar yapar. CEO, “Kurumsal Yönetişim” ve “Etik Değerler” ilklerine ve kurallarına uygun olarak görev yapar. CEO görevini yaparken kendisine destek olacak tepe yöneticilerini seçer ve atar.

– İyi bir CEO 10 beceriye sahip olmalıdır. İyi bir CEO; 1. Ağaçlar arasında dolaşmaz, ormanı tepeden görür. 2. Aktif bir dinleyicidir, başkalarının fikir ve görüşlerine saygı gösterir. 3. “Niçin” sorusunun cevabını yöneticileri ile paylaşır. 4. Güçlü bir şirket kültürü yaratır. 5. Örnekler ile yönetim yapar. 6.Yüksek standartlar belirler. 7. İnsan kaynağına öncelik verir. 8. Kuralları bilir. 9. Şikâyet etmez, sorunları çözer. 10. CEO sadece yönetmez; yol gösterir, karmaşık sorunlara çözüm üretir.

– İyi bir Yönetim Kurulu oluşturursanız onlar da iyi bir CEO’yu göreve getirir. İyi bir CEO seçerseniz o da icraattan sorumlu olacak tepe yöneticilerini doğru seçer. Doğru seçilmiş yöneticiler de doğru personeli seçip çalışmak ister. En tepede doğru atılmış bir adım devamında atılacak diğer doğru adımlar ile şirketin yönetimi ehil ellere emanet edilmiş olur. Her işin başı etik, ciddiyet, disiplin ve ehliyettir. Bunlar varsa şirket için selamet, yoksa felaket olur.

CEO İngilizce’den alınmış bir kısaltmadır. İngilizce’de açılımı “Cheif Executive Officer” olan bu kısaltma, Türkçe metinlerde de sık sık kullanılmaya başlandı. Bir şirketin en tepesinde o şirketi yöneten tepe yöneticiye verilen bir unvandır. Genelde şirketin Yönetim Kurulu tarafından seçilen ve atanan CEO şirketi belirlenmiş hedeflere ulaştırmak için sorumluluk üstlenir. Türkçe’de CEO için “İcra Kurulu Başkanı” (İKB) sıfatı kullanılıyor. CEO şirketin vizyonu, misyonu ve kuruluş amacına uygun olarak Yönetim Kurulunca belirlenen hedeflere şirketi ulaştırmak için çalışmalar yapar. CEO, “Kurumsal Yönetişim” ve “Etik Değerler” ilklerine ve kurallarına uygun olarak görev yapar.

CEO görevini yaparken kendisine destek olacak tepe yöneticilerini seçer ve atar. CEO’ya destek verecek tepe yöneticileri de CEO’ya benzer kısaltılmış unvanlarla anılırlar. COO, CFO, CMO, CTO, CIO, CHO, CSO, CAO, CDO, CAIO gibi.

Büyük şirketlerde direkt CEO’ya bağlı ve ona yardımcı olan yaklaşık on tepe yöneticisi vardır. Bu yöneticiler CEO’ya bağlı çalışır. Ona karşı sorumludur. Bunları CEO seçer ve atamasını yapar. Onlara hedefler verir. Performanslarını değerlendirir. Bu tepe yöneticilerin şirketin “İcra Kurulu Üyeleridir”.

BÜYÜK ŞİRKETLERDE İCRA KURULU ÜYELERİ

Büyük bir şirkette aşağıdaki “İcra Kurulu Üyeleri” görev yapar:

• COO – Chief Operations Officer
  OİB – Operasyonlar İcra Başkanı
• CFO – Chief Financial Officer
  FİB – Finans İcra Başkanı
• CMO – Chief Marketing Officer
  PİB – Pazarlama İcra Başkanı
• CTO – Chief Technology Officer
  TİB – Teknoloji İcra Başkanı
• 5. CIO – Chief Information Officer
  BİB – Bilgi İcra Başkanı
• CHO – Chief Human Resources Officer
  İKİB – İnsan Kaynakları İcra Başkanı
• CSO – Chief Security Officer
  GİB – Güvenlik İcra Başkanı
• CAO – Chief Analitics Officer
• AİB – Analitik İcra Başkanı
• CDO – Chief Data Officer
  DİB – Data İcra Başkanı
• 10. CAIO – Chief Artificial Intelligence Officer
  YZİB – Yapay Zeka İcra Başkanı

Ben de uzun yıllar büyük bir bankanın CEO’su olarak görev yaptım. Bana yardımcı olacak “İcra Başkanlarını” belirlerken liderlik becerilerine sahip kişileri seçmeye çalıştım. Ben CEO olarak bana yardımcı olacak tepe yöneticilerini seçerken bir CEO’da olması gereken özelliklere veya ona yakın becerilere sahip kişileri bulmaya çalıştım. Bu şekilde oluşturduğum takım ile başarıya ulaşmam kolaylaştı.

Bana göre iyi bir CEO aşağıdaki on beceriye sahip olmalıdır.

 BİR CEO’NUN SAHİP OLMASI GEREKEN BECERİLER…

1. Ağaçlar arasında dolaşmaz, ormanı tepeden görür.

Çalıştığı insanlara güvenir.
Birlikte olduğu yöneticilerine yol gösterir.

Vizyon sahibidir.

İleriyi görme kabiliyeti vardır.

Detaylar arasında boğulmaz.

Büyük resmi görebilir.

2. Aktif bir dinleyicidir

Her seviyede çalışana fikir sorar.

Tüm paydaşları dinler, görüşlerini alır.

Başkalarının fikir ve görüşlerine saygı gösterir.
Kendisine verilen bilgilere göre icraat yapar.
3. “Niçin” sorusunun cevabını yöneticileri ile paylaşır

Şirketin vizyonunu çalışanlarıyla paylaşır.

Hedefleri ve amacını yöneticileri ile paylaşır.

Aldığı tüm kararların nedenlerini tepe yöneticileri ile paylaşır.

4. Güçlü bir şirket kültürü yaratır

Şirkette sahiplik duygusu yaratır.

Ortak değerler yaratır.

Şirketin vizyon, misyon ve amaçlarını çalışanlarıyla paylaşır.

5. Örnekler ile yönetim yapar

Dürüst yönetim yapar.

Model olacak davranışları örnek olarak verir.

Karmaşık kararları basit örneklerle açıklayabilir.

6. Yüksek standartlar belirler

Yüksek hedefler koyar ve takibini yapar.

Mükemmel olmak için personeli zorlar.

Takım arkadaşlarının gelişmesi için onlara olanaklar sağlar.

Takım arkadaşlarını başarılı olmak için zorlar.

7. İnsan kaynağına öncelik verir

Takım oyununa yatırım yapar.

Takımını büyütmeye uğraşır.

Çalışanların refah düzeyini arttırmak için çaba sarf eder.

Çalışanların sürekli eğitimini sağlar.

İnsan kalitesine önem verir.

8. Aşağıdaki kuralları bilir:

Doğruluk, gerçeklik ve özgürlüğün güven yarattığını.

Empati yapmanın yaratıcılığı kamçılayıp arttırdığını.

Duygusal zekâ sahibi olmanın başarıyı arttırdığını.

Şeffaflığın her görevde ön planda olması gerektiğini.

9. Şikâyet etmez sorunları çözer
Problemlerle karşılaşınca şikâyet etmez.

Sorunlara değil çözümlerine odaklanır.
Karşılaştığı sorunları çözmesini bilir.

Pratik zekalıdır.

10. CEO sadece yönetmez;

Yol gösterir.

Koçluk yapar.

İlham verir.

Dönüştürücüdür.

Güçlendirendir.

İleriyi görendir.

Liderlik yapar.

Zor zamanlarda dik durur.

Karmaşık sorunlara çözüm üretir.

Birlikte çalışanları motive eder.

Egosunu arka cebine koyar.

Çevresi ile iyi geçinir.

Yaptığı işte fark yaratır.

Yenilikçi ve yaratıcıdır.

Değişime ayak uydurur.

Hatadan çabuk dönmesini bilir.

Başarılı olanları ödüllendirir.

Takım oyununu başarılı bir şekilde yapar.

ÜZÜM ÜZÜME BAKA BAKA KARARIR

“Balık baştan kokar”,

“Tencere yuvarlanır, kapağını bulur”,

“Armut dibine düşer”,

“Anasına bak kızını al”

“Üzüm üzüme baka baka kararır”

“Kılavuzu karga olanın burnu boktan çıkmaz” gibi birçok ata sözümüz vardır.

ŞİRKET İÇİN ETİK, CİDDİYET, DİSİPLİN VE EHLİYET VARSA  SELAMET, YOKSA FELAKET OLUR

Bu sözleri şirket yönetimine uygularsak yanlış bir iş yapmamış oluruz. Şirketlerin en tepesinde Yönetim Kurulu bulunur. Yönetim Kurulu Üyelerini Genel Kurulda şirketin ortakları seçer. Seçilen Yönetim Kurulu şirkete bir CEO tayin eder. Seçilen CEO’da ona yardımcı olacak icradan sorumlu tepe yöneticilerini belirler. Bu nedenle işi baştan doğru yapmaya başlarsanız devamı da doğru gelir. İyi bir Yönetim Kurulu oluşturursanız onlar da iyi bir CEO’yu göreve getirir. İyi bir CEO seçerseniz o da icraattan sorumlu olacak tepe yöneticilerini doğru seçer. Doğru seçilmiş yöneticiler de doğru personeli seçip çalışmak ister. En tepede doğru atılmış bir adım devamında atılacak diğer doğru adımlar ile şirketin yönetimi ehil ellere emanet edilmiş olur.

Her işin başı etik, ciddiyet, disiplin ve ehliyettir.

Bunlar varsa şirket için selamet, yoksa felaket olur.

Bülent ŞENVER

CEO

senver@turcomoney.com