Ekonomide 2026 yılında neler olacak? İşte beklentiler…

– 2025 yılında jeopolitik riskler yanında ABD ve Çin arasında artan gerilim, küresel ticarette belirsizlikleri artırdı. ABD’nin ilan tarifelere başta Çin olmak üzere birçok ülke tarafından karşılık verildi. Bu durum finansal piyasalarda sert dalgalanmalara yol açtı. Tüm bu gelişmelerin etkisiyle küresel büyüme baskılandı. 2026’ya doğru ilerlerken hem küresel döngüdeki “ılımlı ama kırılgan” toparlanma hem de ticaret-jeopolitiği birlikte fiyatlanıyor.

– IMF tahminlerine göre gelişmekte olan ülkelerin 2025 ve 2026 yıllarında %4,1 ve %4,0 oranlarında büyümesi bekleniyor. Gelişmekte olan ülkeler arasında öncü konumda olan Çin’in 2025 ve 2026 yıllarında sırasıyla %4,8 ve %4,2 oranında, Hindistan’ın ise her iki yılda %6,4 oranında büyümesi bekleniyor. Bu süreçte küresel enflasyonun ise 2025 ve 2026 yıllarında sırasıyla ortalama %4,2 ve %3,6 oranında gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

– ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin ihracatı artırmaya dönük tarife artışları ve doların değer kaybı politikası ABD ekonomisinin 2026’da yavaşlamaya devam edeceğini ortaya koyuyor. Büyüme oranının %1,5-%1,8 gibi kısıtlı bir patika izleyeceği, işgücü talebi azalabilir, işsizlik oranının %4.5 civarında oluşacağı, TÜFE’nin %2,6 civarında oluşacağı tahmin ediliyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB) projeksiyonları 2026’da %1,7 TÜFE ve %1,0 büyüme gösteriyor.

– Orta Vadeli Programa göre 2026 yılında büyüme %3,8, yıl sonu TÜFE %16, işsizlik %8,4; Brent varsayımı 65 dolar olacak. Cari açık/GSYH – %1,3; bütçe açığı/GSYH %3,5 seviyesinde gerçekleşecek. TCMB’nin “ara hedef” iletişimine göre 2026 yıl sonu %16 ve 2027 %9 hedefleniyor. Tahmin bandı 2026 için %13–19 aralığında. Piyasa-araştırma kurumları 2026 enflasyonunda çift hane ama düşüş yönlü bir bant öngörüyor.

– Kızıldeniz hattındaki güvenlik riski 2025 boyunca sürdü; Süveyş kanalı güzergâhı konteyner trafiği sert daraldı ve büyük taşıyıcılar Afrika burnu rotasına devam etti. Bu durum 2026’da teslim süreleri ve navlunda oynaklığı yüksek tutabilir; fakat filo kapasite artışının navlun artışlarını sınırlandırabileceği tahmin ediliyor. OVP Brent varsayımı 2026 için 65 dolar; jeopolitik şoklar yukarı yönlü, küresel talep normalleşmesi ile aşağı yönlü risk bekleniyor.

– Küresel ölçekteki ve Türk ekonomisindeki gelişmeler  dikkate alınarak portföy oluşturulmalı. Enflasyon düşüşüyle 2026’da uzun vade TL sabit kupon ve enflasyona endeksli karması; bilançosu güçlü, döviz geliri yüksek ihracatçı odaklı hisse sepeti oluşturulabilir. ECB’nin 2026’da hedefe yakın enflasyonuyla uzun vadeli EUR tahvillerde kademeli süre uzatma temkinli yapılabilir, PMI’ın kırılgan olması nedeniyle sanayi-ağırlıklı hisselerde seçici olun.

Yıl sonuna doğru yaklaşılırken şirketlerin 2026 bütçelerini hazırladıkları bu dönemde isabetli tahminlemeler için makroekonomik göstergelere bakmak gerekiyor. 2025 yılında jeopolitik riskler yanında ABD ve Çin arasında artan ticaret gerilimi küresel ticaret sistemine yönelik belirsizlikleri artırdı. ABD’nin ilan ettiği küresel ölçekte yaygın tarifelere başta Çin olmak üzere birçok ülke tarafından karşılık verildi. Bu durum finansal piyasalarda sert dalgalanmalara yol açtı. Tüm bu gelişmelerin etkisiyle küresel büyüme baskılandı. 2026’ya doğru ilerlerken hem küresel döngüdeki “ılımlı ama kırılgan” toparlanma hem de ticaret-jeopolitiği birlikte fiyatlanıyor.

IMF tahminlerine göre gelişmekte olan ülkelerin 2025 ve 2026 yıllarında %4,1 ve %4,0 oranlarında büyümesi bekleniyor. Gelişmekte olan ülkeler arasında öncü konumda olan Çin’in 2025 ve 2026 yıllarında sırasıyla %4,8 ve %4,2 oranında, Hindistan’ın ise her iki yılda %6,4 oranında büyümesi bekleniyor. Bu süreçte küresel enflasyonun ise 2025 ve 2026 yıllarında sırasıyla ortalama %4,2 ve %3,6 oranında gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

1) KÜRESEL TABLO: ILIMLI BÜYÜME, DÜŞÜK YAPIŞKAN ENFLASYON

• Büyüme: IMF, 2026 küresel GSYH artışını %3,1 bekliyor (2025: %3,0). Ticaret tarife ve kısıtlamaları yanında devam eden jeopolitik belirsizlikler büyümenin hızını aşağıda tutuyor (IMF).
• Gelişmiş Ekonomiler: ABD’de Merkez Bankasının (FED) Eylül 2025 özet ekonomik tahminlemelerine göre 2026 büyüme medyanı %1,8 TÜFE %2,6 ve federal fonlar medyanı %3,4 ve işsizlik %4,4 patikaya iniyor. Bu, 2026’da “kademeli gevşeme ama sıkı finansal koşullar” mesajı veriyor (FED).
• Euro Bölgesi: Avrupa Merkez Bankası (ECB) projeksiyonlarına göre TÜFE 2026’da %1,7 ABD tarifeleri ve küresel talep zayıflığı büyümeyi %1,0 ile aşağı çekiyor (Kaynak: ECB).
• Asya: IMF’ye göre 2025-26’da küresel büyümenin %60’ını yine Asya sürükleyecek; ancak ABD ticaret politikası ve jeopolitik riskler aşağı yönlü (Kaynak: Reuters).
• Küresel Ticaret: Dünya Ticaret Örgütü (WTO) 2026 mal ticareti hacim artışını %0,5’e düşürdü (2025’te “önden yükleme” etkisiyle daha iyi). AI ilişkili mallar güçlü, fakat tarifelerin gecikmeli etkisi büyümeyi törpülüyor (Kaynak: WTO).

 2) BÖLGESEL GÖRÜNÜMLER VE GÖSTERGELER

Türkiye

OVP 2026-2028’e göre 2026 büyüme %3,8, yıl sonu TÜFE %16, işsizlik %8,4; Brent varsayımı 65 dolar. Cari açık/GSYH – %1,3; bütçe açığı/GSYH %3,5 (Kaynak: Strateji ve Bütçe Başkanlığı).

TCMB’nin “ara hedef” iletişimine göre 2026 yıl sonu %16 ve 2027 %9 hedefleniyor; tahmin bandı 2026 için %13–19. Piyasa-araştırma kurumları 2026 enflasyonunda çift hane ama düşüş yönlü bir bant öngörüyor (Kaynak: Reuters).

2025 yaz-sonbaharında imalat PMI 50’nin altında (Eylül 46.7); bu, 2026’ya zayıf sanayi taşıması ve talepte temkinli olma anlamına geliyor (Kaynak: İTO).

OVP/TCMB patikaları, %16 TÜFE hedefi ile uyumlu bir reel getiri ve PMI görünümüne dayanarak enflasyon farkı ve cari finansman ihtiyacı nedeniyle TL’de değer kaybı baskısı sürmeye devam edecektir. Dezenflasyon hızına bağlı olarak 2026’da “çok kademeli” faiz indirimleri olası görünüyor (Kaynak: Strateji ve Bütçe Başkanlığı).

Tablo 1. Türkiye Ekonomisi 2026 Tahminleri

	2020	2021	2022	2023	2024	2025 (T)	2026 (T)
Reel GSYH büyüme (%)	1,90	11,40	5,50	4,50	3,40	3,50	3,80
TÜFE (yıl sonu, %)	12,30	19,60	64,30	64,80	38,00	24,90	16,00
İşsizlik oranı (%)	13,20	12,00	10,40	9,40	9,20	8,90	8,40
Cari denge / GSYH (%)	-5,00	-1,90	-5,50	-4,00	-2,50	-2,00	-1,30
Bütçe dengesi / GSYH (%)	-3,40	-2,80	-1,10	-6,40	-5,00	-3,50	-2,60
Faiz dışı denge / GSYH (%)	-0,10	0,20	1,00	-3,40	-1,00	0,80	1,20
İhracat (milyar $)	170,00	225,00	254,00	256,00	270,00	285,00	305,00
İthalat (milyar $)	219,00	271,00	363,00	361,00	365,00	370,00	385,00
Kişi başı GSYH ($)	8.599	9.674	10.615	13.400	14.400	15.800	17.150

Kaynak: TÜİK ve OVP 2026-2028

Küresel büyüme %3 civarı; gelişmiş ekonomilerde zayıf, Asya’da görece güçlü olur. Enflasyon hedeflere yakınsarken “tam hedef”e iniş yavaş gerçekleşir. FED/ECB 2026’da kademeli ve veri-bağımlı indirimler olur. Finansal politikalar nötr-sıkı bandında ileler. Jeopolitik riskler devam etmekte olduğundan ılımlı iyileşmeye paralel 2026 ticaret görünümü zayıf-durağandır (Kaynak: FED ve ECB).

Tablo 2. 2026 Baz Senaryo Makroekonomik Beklentiler

Gösterge	Baz Senaryo	Yukarı Senaryo	Aşağı Senaryo	Varsayımlar / Notlar
GSYH büyümesi (%, y-y)	3,8	4,5	2,0	Dezenflasyon sürer, iç talep dengelenir
TÜFE yıl sonu (%, y-y)	16,0	13,0	19,0	Kur geçişkenliği azalır, beklentiler iyileşir
İşsizlik (%, yıl ort.)	8,4	8,0	9,2	İşgücüne katılım ılımlı artar
USD/TRY yıl sonu	62,0	58,0	70,0	Kademeli reel kur düzeltmesi
Politika faizi yıl sonu (%)	30,0	26,0	34,0	Kademeli indirim patikası
10Y tahvil faizi yıl sonu (%)	28,0	24,0	32,0	Risk primi ılımlı geriler
Cari denge/GSYH (%, yıl)	-1,3	-0,5	-2,5	Altın/enerji normalleşmesi
İmalat PMI (yıl ort.)	49,0	51,0	46,0	50 eşiğine yakın toparlanma

 

Tablo 3. Çeyrek Dönemlere Göre Baz Senaryo Makroekonomik Beklentiler

Gösterge	2026 Q1	2026 Q2	2026 Q3	2026 Q4	Açıklama
GSYH büyümesi (%, y-y)	3	3,5	4	4,5	Talep dengelenmesi; net ihracat katkısı sınırlı
TÜFE (%, y-y, dönem sonu)	29	22	18	16	Kur/geçişkenlik etkisi azalıyor
İşsizlik (%)	8,8	8,6	8,4	8,2	Yılıçinde sınırlı gerileme
USD/TRY (dönem sonu)	54	57	60	62	Yumuşak değer kaybı
Politika faizi (%)	38	36	33	30	Veri-bağımlı kademeli indirim
10Y tahvil faizi (%)	32	30	29	28	Risk primi ve enflasyon eğilimi
Cari denge/GSYH (%, 12A)	-2,3	-1,9	-1,6	-1,3	Altın/enerji ve iç talep etkisi
İmalat PMI (ortalama)	48	49	50	51	50 eşiğine yakın toparlanma

 

Tablo 4. Sektörlere Göre Tahmini Talep

Sektör	Tedarik Riski (1= düşük, 5= yüksek)	Talep Riski (1= düşük, 5= yüksek)	Notlar
Turizm	2	3	Kızıldeniz etkisi sınırlı; vize/gelir duyarlılığı
Otomotiv	4	3	Parça/lojistik bağımlılığı; AB talebine hassas
Kimya	3	3	Hammadde fiyatları ve enerji; navlun oynaklığı
Gıda	3	2	İç talep görece esnek; tarımsal arz ve enerji maliyetleri

 

ABD

ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin ihracatı artırmaya dönük tarife artışları ve doların değer kaybı politikası ABD ekonomisinin 2026’da yavaşlamaya devam edeceğini ortaya koyuyor. Büyüme oranının %1,5-%1,8 gibi kısıtlı bir patika izleyeceği, işgücü talebi azalabilir, işsizlik oranının %4.5 civarında oluşacağı, TÜFE’nin %2,6 civarında oluşacağı tahmin ediliyor (Kaynak: FED).

AVRUPA 

Avrupa Merkez Bankası (ECB) projeksiyonları 2026’da %1,7 TÜFE ve %1,0 büyüme gösteriyor. 2026 boyunca “yumuşak iniş + sınırlı büyüme”, kademeli gevşeme ve sanayide toparlanmanın kırılgan olacağı öngörüsüne neden oluyor (Kaynak: ECB).

Grafik 1. ABD ve Avrupa Birleşik PMI

Kaynak: S&P (Mavi: ABD, Gri: Avrupa)

ORTA DOĞU

Kızıldeniz hattındaki güvenlik riski 2025 boyunca sürdü; Süveyş kanalı güzergâhı konteyner trafiği sert daraldı ve büyük taşıyıcılar Afrika burnu rotasına devam etti. Bu durum 2026’da teslim süreleri ve navlunda oynaklığı yüksek tutabilir; fakat filo kapasite artışının navlun artışlarını sınırlandırabileceği tahmin ediliyor (Kaynak: project44.com)

OVP Brent varsayımı 2026 için 65 dolar; jeopolitik şoklar yukarı yönlü, küresel talep normalleşmesi ile aşağı yönlü risk bekleniyor (Kaynak: Strateji ve Bütçe Başkanlığı).

4) TEDARİK ZİNCİRLERİ İÇİN 2026 ÖNGÖRÜSÜ

Küresel Tedarik Zinciri Baskı Endeksi (GSCPI) 2025’te düşük-pozitif banda döndü; 2026’da talep zayıflığı ve filo kapasitesi artışı sayesinde “kalıcı tıkanıklık” beklenmez; ancak jeopolitik rota sapmaları (Kızıldeniz, Tayvan Boğazı ihtimali) teslim süresi ve maliyet oynaklığını yüksek tutar (Kaynak: NYFED). Newyork FED’in hesapladığı tedarik zinciri endeksine göre yapılan tahminleme aşağıdaki gibidir:

Tablo 5. Küresel Tedarik Zinciri Baskı Endeksi (GSCPI) 2021-2026

Yıl	Ortalama (yaklaşık)	Notlar
2021	+3.2 ila +4.3	Endeks 2021’de zirveye çıktı.
2022	~ +2.6 ila +3.0	Baskı biraz azalsa da hâlâ yüksek seviyelerdeydi.
2023	~ –0.6 ila –1.0	Endeks tarihsel ortalamanın altına indi; tedarik zinciri baskıları azalma eğiliminde.
2024	~ –0.3 ila 0.1	Baskılar daha da azaldı, dönem başında negatif, yıl sonuna doğru hafif artış eğiliminde.
2025	~ –0.2 ila +0.3	2025’te endeks sıfıra yakın; Ağustos 2025’te −0.08 olarak ölçülmüş.
2026 (Tahmin)	~ +0.2 ila +0.5	Normalin biraz üzerinde baskı olabileceği varsayımıyla yapılan senaryo tahmini.

Kaynak: Newyork FED

2021’deki aşırı yükseliş, pandemi sonrası lojistik ve üretim zincirlerindeki darboğazların zirvesini yansıtıyor. 2022’de baskılar azalıyor, 2023 ve 2024’te “normalleşme” süreci öne çıkıyor. 2025 itibarıyla endeks ortalamaya ya da hafif altına inmiş durumda olup tedarik zinciri baskıları büyük ölçüde yatışmış görünüyor. 2026 için tahmini olarak endeksin tekrar “hafif pozitif” bir düzeye geçebileceği düşünülüyor.  +0.2 ila +0.5 standart sapma düzeyi tam rahatlama değil, ama “ortalama altı baskı”dan “ortalama civarı ya da biraz üstü” bir duruma geçiş anlamına geliyor.

2026’da normalleşmenin anahtarı güvenlik; 2025 boyunca konteyner geçişleri çok düşük kaldı, büyük ölçüde “Afrika burnu” rotası kullanıldı. Bu durum “stok tamponu” ve uzun vadeli navlun anlaşması eğilimini güçlendiriyor (Kaynak: project44.com).

WTO 2026 tahminine göre ticaret zayıf; işletmeler near-shoring/friend-shoring ve çoklu tedarikçi kurulumlarını hızlandıracaktır.

5) PORTFÖY VE RİSK YÖNETİMİ İÇİN KISA AKSİYON LİSTESİ

• TL varlıklar: Enflasyon düşüşüyle 2026’da uzun vade TL sabit kupon ve enflasyona endeksli karması; bilançosu güçlü, döviz geliri yüksek ihracatçı odaklı hisse sepeti. OVP/TCMB patikalarıyla uyumlu dezenflasyon baz senaryosu (Kaynak: Strateji ve Bütçe Başkanlığı).
• EUR varlıklar: ECB’nin 2026’da hedefe yakın enflasyonuyla uzun vadeli EUR tahvillerde kademeli süre uzatma temkinli yapılabilir, PMI’ın kırılgan olması nedeniyle sanayi-ağırlıklı hisselerde seçici olun (Kaynak: ECB).
• USD varlıklar: FED’in “nötr-altı” patikasında kredi spread duyarlılığına dikkat; IG yerine kısa-orta vade IG ve yüksek kaliteli temettü teması (Kaynak: FED)
• Emtia/enerji: Brent için orta bant ($60–75) jeopolitik yukarı risk. Tedarik şoklarına karşı enerji fiyat opsiyonları düşünülebilir (Kaynak: Strateji ve Bütçe Başkanlığı).

Küresel ticarette artan belirsizlikler, korumacılık eğilimleri dikkate alınarak Türkiye’nin değer zincirlerindeki konumunu güçlendirmek ve küresel ihracat pazarından daha fazla pay almasını sağlamak üzere teknoloji yoğun ve katma değeri yüksek üretimi ve ihracatı artırmaya yönelik politikalara odaklanılmalıdır. Avrupa bölgesinde azalan talep yapısı dikkate alındığında riskin azaltılması için ihracat ürünlerinde ve pazarda çeşitlendirmeye gidilmelidir. 2026 yılının, durağan ve ılımlı iyileşme beklentisine karşın, jeopolitik gerilimler ve ekonomik belirsizlikleri, küresel ticarette korumacılık eğilimlerini ve tedarik zincirlerinde bozulmaları beraberinde getirmesi muhtemel görünüyor.

Prof. Dr. Mehmet YAZICI

Antalya Bilim Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı

yazici@turcomoney.com