Merkez bankaları neler yapıyor?

Peki, bu yaklaşımlar hisse senetleri ve emtia piyasalarında dalgalanma yaratmak dışında “reel street” ların yarasına merhem olamazken yeniden bir benzer yaklaşım ile farklı bir sonuç beklemek rasyonel bir beklenti midir?

Zamanında AB hükümetlerinin gerekli müdahaleleri yapmamalarının neticesinde çözümsüzlüğe doğru adım adım ilerleyen sorunlar yumağını yine küresel merkez bankalarının çözmesi umuluyor. Ancak küresel merkez bankalarının bankaları fonlayarak 2008’dekine benzer bir şekilde kredi piyasasının donmasını engellemeleri yeterli görülmüyor.

ABD para otoritesi FED ile Avrupa Merkez Bankası’nın gerçekleştirmiş oldukları aşırı parasal genişlemelerin henüz sonuna gelinmiş olmadığını düşünüyor.Küresel merkez bankalarının 2013 yılının ortasından önce politika faizlerinde her hangi bir artırıma gitmesi beklenmiyor.

Her açıklanan yetersiz ekonomik aktivitelere yönelik verilerle merkez bankaları yeniden odakların çevrildiği yerler oluyor. ABD para otoritesi FED’in niceliksel gevşeme 1 ve 2 (QE) ile Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB)uzun vadeli refinansman 1ve 2 (LTRO) yaklaşımları neticesinde her iki bankanın varlıkları sırasıyla 3 trilyon USD ile 3 trilyon Euro boyutuna ulaştı. Hatta fon sağlayan bankaların bu kaynakları reel sektöre kredi olarak vermesi umulurken onlar zarar etmek uğruna sağladıkları likiditeleri yeniden merkez bankalarına park etmeyi tercih ettiler.

Peki, bu yaklaşımlar hisse senetleri ve emtia piyasalarında dalgalanma yaratmak dışında “reel street” ların yarasına merhem olamazken yeniden bir benzer yaklaşım ile farklı bir sonuç beklemek rasyonel bir beklenti midir?

Kamu kesimi borç yükü ile borç dinamikleri sürdürülemez seviyelerde olan Euro sistemine dahil birden fazla ekonominin kendi ulusal paralarına dönerek yüksek bir devalüasyon yapmaları kaçınılmaz bir son gibi duruyor.

Asıl önemli soru ise en kötü senaryonun gerçekleşmesi varsayımından hareketle; ilk olarak Yunanistan sonrasında Portekiz ve ilerleyen süreçte de İspanya’nın (İtalya dahi olabilir) tek para sistemi dışına çıkarak ulusal paralarına döndükleri durumunun Türkiye’nin dış ticareti ile turizmi için ciddi bir risk unsuru olabileceği.