“Yatırımcılara rehberlik ediyoruz”

♦ Siyasi ve ekonomik koşullar nedeniyle Pakistan pazarının özel olduğuna dikkat çeken Türk-Pakistan İş Konseyi Başkanı Hüseyin Akın; “Bu ülkeye yatırım yapmak isteyen firmalar, hâlihazırda Pakistan’da iş yapan Türk şirketleri ve Türk-Pakistan İş Konseyi ile mutlaka temasa geçmeli. Nitekim yatırım alanıyla ilgili 1,5 yıl süren araştırmalarımız, Pakistan’da iş yapmak isteyen Türk şirketlerine önemli rehber olabilir” diyor.

♦ 700 çok uluslu şirketin Pakistan’a yatırım yaptığına dikkat çeken Akın, verilen özel teşvik ve desteklere dikkat çekiyor ve ekliyor: “Coca-Cola İçecek olarak, Pakistan’da 6 fabrika, 13 depo ve yaygın satış-dağıtım ağımızla faaliyet gösteriyoruz. Bugüne kadar Pakistan’a ciddi miktarda yatırım yaptık, önümüzdeki yıllarda da yatırımlarımıza devam edeceğiz. Yatırımlarımız Pakistan pazarına duyduğumuz inancın en somut göstergesidir.”

700 çOK ULUSLU ŞİRKET PAKİSTAN‘DA

Pakistan ekonomisini sadece ortaya çıkan rakamlarla değil, sahip olduğu potansiyel ile birlikte değerlendirmek gerekiyor. Keza 700‘ü aşkın çok uluslu dev şirketin Pakistan’a yatırım yapması, bu ülkenin taşıdığı önemli potansiyele işaret ediyor.

Türkiye ile Pakistan arasındaki sosyal ve kültürel yakınlık henüz ticaret hacmine yansıyabilmiş değil. Geçen yıl bir araya gelen iki ülke başbakanlarının 2 milyar dolarlık ticaret hacmi için harekete geçmesine karşılık henüz bu rakamlara ulaşılamadı. İçinde bulunduğu siyasi ve ekonomik şartlar bakımından özel nedenlere sahip Pakistan aslında genç ve dinamik nüfusun yanında, artan şehirleşme trendiyle yatırımcıların ilgisini çeken bir ülke. Keza 700‘ü aşkın çok uluslu dev şirketin Pakistan’a yatırım yapması, bu ülkenin taşıdığı önemli potansiyele işaret ediyor.

Pakistan ekonomisinin sadece ortaya çıkan rakamlarla değil, sahip olduğu potansiyel ile birlikte değerlendirmenin doğru olduğuna dikkat çeken Türk- Pakistan İş Konseyi Başkanı Hüseyin Akın, değişik sektörlerde önemli yatırım fırsatlarının olduğunu savunuyor. Aynı zamanda Pakistan’a 200 milyon dolarlık yatırım yapan Coca-Cola İçecek Uluslararası Operasyonlar Başkanı olan Hüseyin Akın ile; Türkiye- Pakistan ekonomik ilişkilerini ve Coca-Cola’nın bu ülkeye yaptığı yatırımları sorduk:

♦ Sayın Akın Türkiye-Pakistan İş Konseyi Başkanı olarak öncelikle Pakistan ekonomisinin genel gidişatını değerlendirir misiniz?

Pakistan ekonomisinin mevcut durumunu her zaman için sahip olduğu potansiyel ile birlikte değerlendirmek gerekir. Bu değerlendirme özellikle orta ve uzun vade için çok daha sağlıklı bir resim çizmemizi sağlar. Bugün Pakistan ekonomisine baktığımızda, dünya genelinde olduğu gibi, büyüme ve yatırım rakamlarının istenen seviyelerde gerçekleşmediğini görüyoruz. Bildiğiniz gibi Pakistan, geçtiğimiz yıl tarihinin en büyük sel felaketlerinden birini yaşadı. Milyonlarca insan evsiz kalırken, yine milyonlarca dönüm tarım arazisi zarar gördü. Henüz bu felaketin izleri silinememişken, geçtiğimiz aylarda yaşanan yeni bir sel felaketi ile ülke ekonomisi tekrar ciddi bir yara aldı. Yaşanan doğal afetlerin yanı sıra, ülkenin özellikle siyasi konularda uluslararası arenada karşı karşıya kaldığı sorunlar, uluslararası kuruluşlarla ekonomik bağı da kuvvetli olan Pakistan’ı olumsuz etkiledi. Tüm bu nedenlerden dolayı, Pakistan ekonomisi bugün istenen büyüklüğe ulaşamamış olsa da, sahip olduğu büyüme potansiyeli ile önümüzdeki yıllar için çok olumlu bir resim çiziyor. önümüzdeki 5 yılda, ekonomik büyümenin yeniden hızlanması, enflasyonun istikrarlı bir düşüşe geçmesi ve yapılacak reformlar ile iş yapma ortamının önemli ölçüde iyileşmesi bekleniyor. Dolayısıyla, önümüzdeki dönem için bugünden farklı olarak çok daha olumlu bir resim çizmemiz mümkün.

COCA-COLA‘DAN PAKİSTAN‘A DEV YATIRIM

♦ Siz, Türk- Pakistan İş Konseyi Başkanı olmanın yanında Coca-Cola İçecek Uluslararası Operasyonlar Başkanlık görevini yürütüyorsunuz. Coca-Cola’nın yatırımlarından bahseder misiniz?

Coca-Cola İçecek olarak, Pakistan’da 6 fabrika, 13 depo ve yaygın satış-dağıtım ağımızla faaliyet gösteriyoruz. Bugüne kadar Pakistan’a ciddi miktarda yatırım yaptık, önümüzdeki yıllarda da yatırımlarımıza devam edeceğiz. Yatırımlarımız ile ilgili bu kararlılığımız aslında Pakistan pazarına duyduğumuz inancın en somut göstergesi.

♦ CCI olarak Pakistan’da ne zamandan beri faaliyet gösteriyorsunuz?

Coca-Cola 1953 yılından beri Pakistan’da faaliyet gösteriyor. 2008 yılında CCI, çoğunluk hissesi The Coca-Cola Company’ye ait olan Coca-Cola Pakistan hisselerinin % 49’unu satın aldı ve Pakistan operasyonunun yönetimini üstlendi.

200 MİLYON DOLARLIK YATIRIM

♦ Pakistan’daki CCI yatırımlarının boyutları hakkında bilgi verir misiniz? 2011 yılında ne kadarlık yatırım yaptınız? 2012 yılına ilişkin hedefleriniz nedir?

Genç nüfus yapısı artan kentleşme trendi ile sektörümüz için hızlı ve emin büyüme potansiyeline sahip olan Pakistan’da tüketicilerimizin beklentilerini karşılamak amacı ile düzenli bir yatırım programımız var. Şu an ülke geneline 6 fabrikamız ve 13 depomuz bulunuyor. 225 milyon ünite kasa üretim kapasitesi ile 180 milyonu aşkın bir nüfusa hizmet veriyoruz. ülke genelinde yaklaşık 250.000 satış noktasında ürünlerimizi tüketicilerimizle buluşturuyoruz. 2008 yılında ortak olduğumuz

Coca-Cola Pakistan operasyonuna Coca-Cola Sistemi olarak şu ana kadar 200 milyon Dolar yatırım yaptık. Bu rakam birkaç yıl içerisinde 400 milyon Doları aşacak. Genç nüfusu, artan şehirleşme trendi ve düşük kişi başı gazlı içecek tüketimi ile Pakistan operasyonu, gelecekte de CCI’nin en önemli yatırımlarından biri olacaktır.

CCI YATIRIMLARIYLA 50.000 AİLE GEçİMİNİ SAĞLIYOR

♦ CCI’nin Pakistan’daki tesislerinde kaç kişi istihdam ediliyor?

Pakistan operasyonumuzda mevsimlik çalışanlarımız ile birlikte 6.000’den fazla çalışanı istihdam ediyoruz. Bu rakama iş ortaklarımızı da dahil ettiğimizde Pakistan’da yaklaşık 50.000 ailenin geçimini sağlamasına katkıda bulunduğumuzu rahatlıkla söyleyebilirim. çünkü bizim operasyonlarımız yalnızca üretim tesislerinden ibaret değildir. Gittiğimiz her ülkede çok yaygın bir satış-dağıtım ağı kurar, ülkenin her köşesine ulaşabileceğimiz bir iş modeli oluştururuz. Bu süreçte yerel tedarikçilerle çalışmaya özen gösterir ve kurduğumuz tedarik ağıyla ülke ekonomilerine ciddi katkılar sağlarız. n

TİCARET HACMİNDE HEDEF 2 MİLYAR DOLAR

Geçtiğimiz yıl her iki ülke başbakanı bir araya gelmiş ve ticaret hacminin 2012 yılında 2 milyar Dolara ulaşmasını hedeflememiz gerektiğini ifade etmişlerdi. Henüz bu rakama ulaşılmasa da 2010 yılında 1 milyar Dolar olan ticaret hacmi, 2011 yılının ilk 10 ayında bu rakama ulaştı.

♦ Türkiye ile Pakistan arasındaki ekonomik ilişkileri değerlendirir misiniz? Ticaret hacmiyle ilgili rakamsal veriler hangi seviyede seyrediyor?

Son dönemde karşılıklı üst düzey ziyaretlerin yanı sıra iki ülke arasındaki yatırım ve ticaret ilişkilerinde de artış yaşandı. Ekonomik ilişkilerde yaşanan bu genel artışa rağmen, ticaret hacmi maalesef potansiyeli yansıtmayacak ölçüde yetersiz. Geçtiğimiz yıl her iki ülke başbakanı bir araya gelmiş ve ticaret hacminin 2012 yılında 2 milyar Dolara ulaşmasını hedeflememiz gerektiğini ifade etmişlerdi. 2010 yılında 1 milyar Dolar olan ticaret hacmi 2011 yılında ilk 10 ayda bu rakama ulaştı. Ancak bu konudaki hedefimizin hala çok uzağındayız.

♦ DEİK Türkiye Pakistan İş Konseyi olarak iki ülke arasındaki ticaret hacminin arttırılması için ne tür çalışmalar yürütüyorsunuz?

Türk-Pakistan İş Konseyi olarak, çalışmalarımızı iki farklı kulvarda yürütüyoruz. Bu anlamda ilk olarak Pakistan’da faaliyet gösteren firmalarımızın karşılaştıkları sorunların çözümüne katkı sağlayarak, var olan ekonomik ilişkilerimizi daha da güçlendirmeye çalışıyoruz. İkinci olarak ise Pakistan’da iş yapma potansiyeli olan firmalarımıza Pakistan pazarına girişleri esnasında destek vermek ve bir anlamda önlerini açmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda Pakistan’da iş yapma potansiyeli olan firmalarla beraber Pakistan’da çok sayıda toplantı ve saha ziyareti gerçekleştirdik. Bu ziyaretlerin sonucunda kurulan iş bağlantıları ve yapılan anlaşmalar bizi bu konuda daha da fazla çalışmamız yönünde motive ediyor.

FIRSATLAR, GüVENLİK KAYGISININ öNüNE GEçMELİ

♦ Terör nedeniyle zorlu dönemlerden geçen Pakistan’da bu olayların gelecekte ülke ekonomisini nasıl etkilemesini bekliyorsunuz? Bu olaylar yabancı sermayeyi nasıl etkiliyor?

Güvenlik kaygıları yatırımcıların önündeki en büyük engellerden biri olarak değerlendirilebilir. Ancak Pakistan’ın orta ve uzun vadede sunduğu fırsatların tüm bu kaygıların önüne geçmesi gerektiğine inanıyorum. özellikle Türk yatırımcıları açısından değerlendirdiğimizde, iki ülke arasındaki güçlü siyasi ve ekonomik bağların bizlere çok sayıda fırsat kapısı açacağına inanıyorum.

YATIRIMLARA öZEL TEŞVİK VERİLİYOR

♦ Pakistan’a yatırım yapmak isteyenlere ne tür tavsiyeleriniz olacak. Devlet, yatırımcılar için ne tür avantajlar ve destekler sağlıyor?

Pakistan’da tüm sektörlere % 100 yabancı sermayeli yatırım yapılabiliyor. ülke genelinde Endüstriyel Bölgeler ve İhracat Bölgeleri yatırımcılar için önemli teşvikler sunuyor. örnek olarak ihracata yönelik üretimde gümrüksüz hammadde ithalatı yapmak mümkün. Ayrıca, Pakistan Hükümeti yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik çalışmalarına hızla devam ediyor.

Pakistan’da Türk yatırımcılara gerek ulusal, gerekse yerel hükümetler düzeyinde çok büyük destek sağlanıyor. Biz Türk-Pakistan İş Konseyi olarak bugüne kadar yürüttüğümüz çalışmalarda bu desteği açıkça gördük. Bu anlamda, Türk yatırımcıların oldukça ayrıcalıklı olduğunu söyleyebilirim. Ancak Pakistan içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik koşullar nedeni ile özel bir pazar. Bu nedenle, Pakistan’da yatırım yapmak isteyen firmaların, hâlihazırda Pakistan’da iş yapan Türk şirketleri ve Türk-Pakistan İş Konseyi ile mutlaka temasa geçmelerini öneririm. Biz, özellikle geçtiğimiz 1,5 sene içerisinde Pakistan’da yatırım konusunda çok yoğun ve etkili çalışmalar gerçekleştirdik. Bu çalışmalarımız Pakistan’da iş yapmak isteyen Türk şirketlerine önemli bir rehber olacak.

ENERJİ, TELEKOMüNİKASYON İNŞAAT VE FİNANS SEKTöRLERİ CAZİP

Genç, dinamik nüfus ve artan şehirleşme trendi yatırımcıların ilgisini çekiyor. 2020 yılı itibarıyla şehirlerde yaşayan nüfusun 42 milyon artması ve 20 milyon kişinin daha orta sınıfa katılması bekleniyor.

♦ Pakistan ekonomik anlamda hangi yönleriyle yatırımcılar için fırsat yaratıyor? Ekonomi hangi sektörler üzerinde yükseliyor?

öncelikle Pakistan çok büyük bir pazar ve sadece bu özelliği bile Pakistan’ı yatırımcılar nezdinde çok cazip kılıyor. özel tüketim sürekli artıyor ve bu artış hâlihazırda ekonomik büyümenin motor gücü durumunda. Diğer taraftan, genç ve dinamik nüfusu ve artan şehirleşme trendi yatırımcıların ilgisini çeken demografik özellikler. 2020 yılı itibarıyla şehirlerde yaşayan nüfusun 42 milyon artması ve 20 milyon kişinin daha orta sınıfa katılması bekleniyor.

Pakistan’da tüm sektörler yabancı yatırıma açık ve % 100 yabancı sermayeli yatırım yapılabiliyor. ülke hızlı bir özelleştirme sürecinden geçti. Hükümet halen birçok sektörde özel sektör varlığını destekliyor. Yatırım için en çok potansiyel vadeden sektörler arasında, enerji sektörü, telekomünikasyon, inşaat ve finans sektörü geliyor.

700 çOK ULUSLU ŞİRKET PAKİSTAN’A YATIRIM YAPTI

♦ Peki bu ülkedeki Türk yatırımları hangi sektörlerde ön plana çıkıyor, en çok hangi alanlarda yatırım fırsatları mevcut? Bu ülkedeki Türk yatırımların toplam tutarı nedir?

Pakistan’da faaliyet gösteren 700’den fazla çok uluslu şirket arasında Türk yatırımcılarının ayrı bir yeri olduğunu düşünüyorum. İki ülke arasındaki güçlü siyasi ve ekonomik bağlar, Türk yatırımcıların Pakistan’daki fırsatları değerlendirmeleri açısından önemli bir artı sağlıyor. özellikle son dönemde iki ülke arasında karşılıklı üst düzey ziyaretlerin artması bunun en somut kanıtı. Enerji, altyapı, inşaat, gıda-işleme Türk yatırımcılar için önemli fırsatlar sunan sektörler arasında sayılabilir. Bugüne kadar yapılan yatırımlara baktığımızda da, özellikle enerji ve inşaat sektörlerinde Türkiye’nin önde gelen firmalarının Pakistan’da çok büyük projelere imza attığını görüyoruz. Bu alanlarda gerçekleştirilen başarılı projeler, Türkiye-Pakistan ortaklığında farklı projelerinde önünü açmış durumda.