“OECD/IOPS Özel Emeklilik Küresel Forumu” başladı

İSTANBUL (AA) – Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkan Yardımcısı Hande Hatunoğlu Kurtulan, Türkiye'de emeklilik sisteminin dönüşümüne işaret ederek, "22 yıllık tecrübesinin ardından emeklilik sistemimiz dayanıklılık ve güvenilirlik açısından kendini ispat etti. Böylece Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi reformuna hazır olduğunu gösterdi." dedi.

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Uluslararası Özel Emeklilik Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşları Teşkilatı (IOPS), SEDDK ile Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) işbirliğiyle düzenlenen "OECD/IOPS Özel Emeklilik Küresel Forumu" İstanbul'da başladı.

Birçok ülkeden düzenleyici, denetleyici ve politika yapıcı kurum temsilcisi, akademisyen ile özel sektör profesyonelinin katıldığı etkinliğin açılışında konuşan SEDDK Başkan Yardımcısı Kurtulan, forumun çağın kritik konularını ele almak için önemli platform sunduğunu belirterek, forum süresince yenilikçi teknolojilerin, özellikle yapay zekanın, emeklilik sistemini nasıl dönüştürdüğüne ilişkin görüşlerin paylaşılacağını söyledi.

Kurtulan, mevzuat çerçevesinden piyasa bakış açılarına uzanan tartışmaların özel emeklilik sisteminin dönüşüm sürecine katkı sunacağını belirterek, forumda ayrıca davranışsal ekonomi, finansal teşvikler, finansal okuryazarlık ve emeklilik fonlarının sermaye piyasalarına etkisi gibi konuların da gündeme geleceğini ifade etti.

Bireysel Emeklilik Sisteminin (BES) zaman içindeki gelişimine ve devlet katkısının önemine değinen Kurtulan, "Bugün itibarıyla sisteme dahil katılımcı ve çalışan sayısı yaklaşık 18 milyona ulaştı. 2017'de devreye alınan Otomatik Katılım Sistemiyle (OKS) çalışanlar, işverenleri aracılığıyla sisteme girmeye başladı. Sistem 3,4 milyon çalışanla başladı ve bugün 7,7 milyon katılımcıya ulaştı." diye konuştu.

Hande Hatunoğlu Kurtulan, 2021'de atılan adımla 18 yaş altı bireylerin de sisteme katılımının sağlandığını, böylece erken yaşta tasarruf alışkanlığı ve finansal bilinç kazandırılmasının hedeflendiğini dile getirerek, şöyle devam etti:

"22 yıllık tecrübesinin ardından emeklilik sistemimiz dayanıklılık ve güvenilirlik açısından kendini ispat etti. Böylece Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi reformuna hazır olduğunu gösterdi. Bu reform, çağımızın en kritik sorunlarından biri olan nüfusun yaşlanmasına karşı sürdürülebilir ve uzun vadeli bir emeklilik modeli oluşturmayı hedefliyor. Model kapsamında hem işverenler hem de devlet, çalışanların hesaplarına doğrudan katkı sağlayacak. Böylece kamu, özel sektör ve çalışanlar arasında adil, dengeli ve ortak sorumluluğa dayalı bir yapı oluşacak."

Gelecek yıllarda katılımcı sayısının 20 milyonu aşmasını ve toplam fon büyüklüğünün Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın (GSYH) yaklaşık yüzde 10'una ulaşmasını beklediklerini dile getiren Kurtulan, bu genişlemenin bireysel refahı artıracağına, tasarruf davranışını güçlendireceğine ve makroekonomik istikrara katkı sağlayacağına inandıklarını belirtti.

Anüite (Yıllık Gelir Sigortası) ürününün teşvik edilmesinin önemine de değinen Kurtulan, "Şu anda emeklilik hakkı kazanan katılımcılar, birikimlerini toplu olarak çekmeyi, programlı çekim yapmayı veya düzenli ödemeler sağlayan bir yıllık gelir planı satın almayı tercih edebiliyor. Ancak sistemimizdeki emeklilerin büyük çoğunluğu yani yaklaşık yüzde 95'i, toplu ödeme almayı tercih ediyor. Biz, anüite ürünlerinin, hem uzun vadeli gelir güvenliğini sağlamada hem de birikimlerin ekonomide kalmasını desteklemede kritik rol oynayabileceğine inanıyoruz. Bu nedenle, daha iyi gelir sürekliliği sağlayan ve tasarruf ile emeklilik refahı arasındaki bağı güçlendiren, daha cazip anüite seçenekleri tasarlamak için paydaşlarımızla yakın işbirliği içinde çalışıyoruz." diye konuştu.

– "Türkiye'nin aktif katılımı birçok alanda kendini gösteriyor"

OECD Finansal ve Kurumsal İşler Bölümü Direktörü Carmine Di Noia da dünya genelinde emeklilik sektörünün artan katılım oranlarıyla birlikte önemli dönüşüm sürecinden geçtiğine işaret ederek, bu genişlemenin otomatik katılım mekanizmasının hayata geçirilmesi, gönüllü emeklilik uygulamalarının teşvik edilmesi ve daha çeşitli ürünlerin geliştirilmesi sayesinde gerçekleştiğini söyledi.

OECD'nin dünyadaki özel emeklilik sistemlerini daha sağlam, daha iyi yönetilen ve daha kapsayıcı hale getirmeye kararlı olduğunu vurgulayan Di Noia, bu sistemlerin düzenlenmesi, katkı planlarının tasarımı ve fon yönetişimine ilişkin standartların güncellenmesi ile bu süreçte üye ülkelerin deneyim paylaşımının önemine dikkati çekti.

Di Noia, Türkiye'nin bu işbirliğinin en somut örneklerinden biri olduğunu dile getirerek, "Türkiye'deki meslektaşlarımızla yürüttüğümüz işbirliği uzun soluklu, verimli ve son derece başarılı geçti. Türkiye'nin aktif katılımı birçok alanda kendini gösteriyor. Ülkeniz önemli araştırma projelerine katıldı, geniş üye ağımızla değerli gözlemler paylaştı. Ayrıca küresel veri toplama çalışmalarına ve yıllık anketlere de katkı sundu. Bu çabalar, Türkiye'nin uluslararası en iyi uygulamalara ve standartlara olan güçlü bağlılığını açık biçimde ortaya koyuyor." şeklinde konuştu.

Vatandaşların emeklilik sistemi aracılığıyla finansal piyasalara daha fazla katılımının önemine değinen Di Noia, genç yaşta tasarruf bilincinin ve finansal okuryazarlığın geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.

– "Ortak sorunlara çözümde özel sektörün katkısı önemli"

IOPS Başkanı ve Güney Afrika Finansal Hizmetler Davranış Otoritesi (FSCA) Başkan Yardımcısı Astrid Ludin ise dünyada birçok emeklilik otoritesinin ve politika yapıcının sistemlerini yeniden değerlendirdiği bir dönemden geçildiğini, yaşlanan nüfus, uzun ömür riski ve değişen iş gücü yapısı gibi sorunlarla mücadele edildiğini kaydetti.

Ludin, mevcut durumda emeklilik sistemlerinin tüm bireylere yeterli gelir ve makul getiri sağlayabilmesini nasıl güvence altına alabileceklerinin temel bir soru olduğunu vurgulayarak, bu noktada düzenleyici kurumların dengeyi koruması gerektiğini belirtti.

Forumun yalnızca kamu otoriteleriyle sınırlı kalmayıp özel sektörü de tartışmalara dahil etmeyi amaçladığını dile getiren Ludin, ortak sorunlara çözüm bulunmasında özel sektörün katkısının önemine dikkati çekti. Emeklilik sistemlerinin gelişmeye devam ettiğini vurgulayan Ludin, bu alandaki denetimi güçlendirme yönündeki kararlılığın da giderek pekiştiğini aktardı.

Açılış konuşmalarının ardından etkinlik, Emeklilikte Dijitalleşme ve Türkiye'de Varlığa Dayalı Emeklilik Sisteminde Gelişen Eğilimler başlıklı oturumlarla devam etti.

Forum, yarın gerçekleştirilecek 4 panelin ardından sona erecek.